Tekst ten publikowany jest za uprzejmym zezwoleniem ALOHA NACHRICHTEN
Copyright by Aloha Nachrichten
Przeklad: Marius Cecula
Droga do jego domu prowadzi przez gesta, soczysta, tropikalna zielen, która pózniej ustepuje skapemu wulkanicznemu krajobrazowi otwierajacemu widok na ocean. Trzeba uwazac, aby nie przeoczyc jego domu. Polozony jest on w ustronnym miejscu przy glównej ulicy w Kealakekua na Big Island.
Chcialabym go poznac, poniewaz miejsca schronienia (po hawajsku: pu’uhonua) odegraly duza role w kulturze hawajskiej. Lanakila Brandt jest jednym ze strazników takich miejsc, jest Hale 'O Keawe w Honaunau.
Zupelnie inaczej wyobrazalam go sobie: myslalam, ze ma ciemna skóre i nie jest taki zylasty. Jednak nie powinnismzy sobie wczesniej wyobrazac kogos, zanim go nie zobaczymy … Lanakila przenika swoja klarownoscia – pasuja do tego jego niebieskie oczy. Jasna skóre i kolor oczu odziedziczyl po swoim austriackim ojcu.
Od Lanakilii promieniuje spokój i skupienie. Gdy otwiera drzwi do pokoju goscinnego, pomieszczenie to odzwierciedla ten sam obraz. Znajduje sie w nim duzo instrumentów do hula kahiko, dawnego hula. Wszystkie wykonane sa z naturalnych surowców: bambusowe flety, ypu – wydrazone owoce dyni, które wykorzystuje sie w podczas hula i pahu – swiety bebenek hula z rzezbionego drewna palmowego. Lanakila nie tylko sam produkuje te instrumenty, lecz równiez uczy swoich uczniów, jak je sie sporzadza. Jak kazdy prawdziwy mistrz, potrafi z kazdego instrumentu wydobyc cudowne dzwieki.
Mistrzostwo Lanakilii rozposciera sie poza powyzsze umiejetnosci. Juz jako maly chlopiec wtajemniczony zostal przez swojego pradziadka Kehauleo Waiwaiole w jego wiedze. Jak to mialo miejsce w tamtych czasach – przyjal do siebie ofiarowana mu wiedze bez stawiania wielu pytan.
I tak z biegiem czasu wielu hawajskich przyjaciól pradziadka Lanakilii stalo sie jego nauczycielami. Jednym z nich byl Kekuaokalani Ilata’ole. Byl on jego pierwszym nauczycielem hula. Lanakila doskonalil swoje umiejetnosci w hula auwana, dawnym swietym hula i poza tym uczyl sie tradycyjnego tanca z Tahiti. Wraz ze swoja grupa taneczna przemierzyl cala Polinezje i Wschód. Odnosil takie sukcesy, iz jego grupa reprezentowala Polinezje w 1963 roku na Miedzynarodowym Festiwalu Tanca w Sarsari we Wloszech.
W latach siedemdziesiatych Lanakila wycofal sie z zycia publicznego i bardziej poswiecil sie swojemu zadaniu jako duchowy nauczyciel swiatyni Lono. Stosownie do tego nastawienia Lanakila naucza tradycyjnego hawajskiego sposobu myslenia i religii. W tradycji Lono opieraja sie one na hunie oraz oddawaniu czci czterem bóstwom Ku, Lono, Kane i Kanaloa oraz uzdrawiajacemu swiatlu. Wszystko to sa elementy pierwotnej hawajskiej duchowosci.
Heiau pu’uhonua to swiatynie i siedziby boga Lono. Byl to takze dom najwyzszego kaplana. Swiatynie Lono sa pozostalosciami kaplanskiej linii, która poswiecila swoje zycie temu bogowi.
Pu’uhonua sa swietymi miejscami pokoju, w których w pokojowej harmonii egzystowal w Hawajczykach duch uzdrawiacza i wojownika. Jeszcze dzisiaj odbywaja sie tutaj ceremonie i swieta podczas Swieta Makahiki (które mniej wiecej odpowiada naszemu swietu zbiorów), rytualy ku czci czterech bóstw i trening Ali’i (ród szlachecki) oraz kahunów. W tym czasie zawieszane byly wszystkie dzialania wojenne. W ten sposób Swieto Makahiki stalo sie tez swietem pokoju.
W dawnych czasach Pu’uhonua bylo miejscem dla osób, którzy szukali uzdrowienia , wystapili przeciwko woli bogów lub zlamali jakies spoleczne tabu. W tamtych czasach istnialo wiele tabu. Miejsca dla uciekinierów staly sie centrum skruchy, w których kaplan podczas oczyszczajacego rytualu rozstrzygal, czy azylant mógl otrzymac przebaczenie. Gdy przebaczono mu, wtedy nie nagabywany mógl opuscic to miejsce.
Jesli przesledzimy zyciorys Lanakilii, wtedy zrozumiemy dlaczego jest on godnym straznikiem miejsc schronienia. Lecz równiez jego imie mówi nam wiele: zwycieski, straznik dawnej wiedzy.
Lanakila zyje dzisiaj wylacznie dla hawajskiego dziedzictwa. Chce zbudowac mosty, które poprowadza jego uczniów do glebszych warstw swiadomosci. Oczekuje od nich powaznego brania udzialu w szkoleniu. Pod tym wzgledem nie rózni sie w zaden sposób od innych nauczycieli i mistrzów hawajskiej kultury, których spotkalam.
W wieku pieciu lat Lanakila Brandt wtajemniczony zostal przez swojego dziadka Kehauleo Waiwai´ole i innych kaplanów w pradawna hawajska wiedze. W jego drzewie rodowym ludzie Lono traktowani sa za szczególnie uzdolnionych uzdrawiaczy. Lanakila nauczyl sie historii, chantów, ceremonii i tradycyjnych zasad dotyczacych misteriów pochodzacych z przeszlosci. Lanakilakahuokalani Brandt jest wtajemniczonym kahuna Mo´o Lona (lord gildii Lono), hawajskiego boga rolnictwa i innych pokojowych dzialalnosci. Jest ona takze kaplanem swiatyni Pu´uhonua O Honaunau Hale O Keawe pochodzacej z XV wieku.