Hawajskie słowo “ahonui” zwykle tłumaczy się jako “cierpliwość”. Jednak to tłumaczenie może wprowadzać w błąd, gdyż słowo “ahonui” i “cierpliwość” nie mają dokładnie takiego samego znaczenia.
Mówiąc o cierpliwości mamy na myśli umiejętność znoszenia przeciwności losu, niewygód czy bólu bez skarg. Jest w tym poczucie wewnętrznej siły lub odwagi, lecz zasadniczo jest to pojęcie bierne. Dzieje ci się coś złego, ale stawiasz temu czoło odważnie tak długo jak trzeba.
To pojęcie jest godne podziwu, lecz nie zawiera całego znaczenia “ahonui”.
Pozwólcie opowiedzieć mi historię, która pomoże to zilustrować, jedna z opowieści Maui. To wersja Kauai i przy okazji opowiem o wewnętrznych znaczeniach, aby pokazać związek z „Ahonui.”
Dawno temu, jeszcze zanim kapitan Cook, Maui Kupua, który oczywiście narodził się na Kauai, wracał z O’ahu swoim kajakiem, pomyślał sobie, „Dlaczego te wyspy są tak daleko od siebie? Powinny być bliżej.” Kiedy przypłynął do Wailua, poszedł do swojej matki, Hiny, i zapytał o radę.
Hina przestała klepać tapę (tapa beating) i powiedziała, „Jeżeli chcesz zbliżyć wyspy, będziesz musiał złapać ogromnego wieloryba Luehu swoim magicznym haczykiem rybackim, Manai-a-ka-lani, i będziesz musiał trzymać mocno przez długi czas. Jeżeli potrafisz to zrobić, Luehu okrąży wyspy i będziesz mógł je połączyć. Weź ze sobą braci, aby ci pomogli, lecz ostrzeż ich, aby zawsze być zwróconym twarzą do przodu niezależnie od tego co się wydarzy, gdyż inaczej ci się nie uda.”
Tak więc Maui zebrał 4 swoich braci Maui, Maui, Maui i Maui i powiedział im co zamierza. Byli podekscytowani taką przygodą. Powiedział im również o ostrzeżeniu. Obiecali, że będą zawsze zwróceni twarzą ku przodowi.
W końcu kajak był gotów, haczyk rybacki i bracia również. Podczas przerwy w fali przybojowej, wwiosłowali do Kanału Kaieiewaho i rozpoczęli poszukiwania gigantycznego wieloryba. Szukali przez wiele dni i w końcu znaleźli wspaniałego wieloryba Luehu płynącego obok Nihoa, wyspy na północny zachód od Kauai. Maui rzucił swój magiczny haczyk rybacki, Luehu załapał ? go w pysk i natychmiast wieloryb zaczął ciągnąc kajak przez ocean z wielką prędkością.
Przez wiele długich dni bracia Maui trzymali się z determinacją, podczas gdy wieloryb ciągnął ich naprzód. Lecz ostrożnie ciągnęli linę rybacką we właściwy sposób i umiejętnie wiosłując w odpowiednim czasie, spowodowali, że wieloryb okrążył wyspy. I w końcu znaleźli się na wybrzeżu Wailua skierowanej ku O’ahu.
Luehu był zmęczony, więc podczas gdy Maui Kupua wciągał swoją linę rybacką z całą siłą, jego bracia gwałtownie wiosłowali do tylu, i powoli, powoli wyspy zaczęły zbliżać się. Wtem wiosło kajaka, Kaliu, znalazło się za kajakiem. Najstarszy Maui na pozycji sternika szybko schwycił je i położył za siebie na wypadek, gdyby go potrzebował. Okazało się, że wiosło tak naprawdę jest złośliwym duchem, e’epą, który zamienił się w bardzo piękną kobietę. Wszyscy ludzie zebrali się na wybrzeżu Wailua wykrzykując o jej pięknie. Z początku żaden z braci Maui nie zwracał na to uwagi, ale w końcu te pochwały stały się tak głośne, że czterej bracia Maui obrócili się, aby zobaczyć kim była ta piękna kobieta, o której wszyscy krzyczeli. W tej chwili, Luehu poczuł słabnący chwyt liny i spróbował skoczyć w ostatnim akcie desperacji. Bez pomocy braci, Maui Kupua pociągnął zbyt mocno i lina rybacka pękła, Luehu odpłynął i wyspy znów się przesunęły. I wiemy, że historia jest prawdziwa, ponieważ wyspy są dziś od siebie oddzielone.
Legendy hawajskie zawierają ukrytą wiedzę zwykle w postaci imion, które mają kilka znaczeń. W tej opowieści bohater Maui chce wykonać wielkie zadanie, zjednoczenie wysp, ale aby to uczynić musi złapać wieloryba, Luehu, swoim haczykiem rybackim, Manai-a-ka-lani. Zatem, „Luehu” oznacza „rozproszony,” a „Manaiakalani” to ” igła do robienia lei (hawajski naszyjnik z kwiatów).” Rozproszone wyspy trzeba do siebie zbliżyć, być może politycznie, kulturowo lub społecznie, jak kwiaty naciągnięte na lei. Gdzie znaleźli wieloryba? Stara nazwa Kanału Kauai, „Kaieiewaho,” oznacza po prostu „Zewnętrzne morze/jezioro,” ale to pojęcie mogłoby się odnosić do potrzeby wyjścia poza normalne granice (ograniczenia). Miejsce, w którym spotkali wieloryba, „Nihoa,” było świętym miejscem w starożytnych czasach. Nazwa oznacza „poszarpany, ostry,” jak rząd zębów, i jest częścią starego powiedzenia: „Ku paku ka pali o Nihoa i ka makani – Klify Nihoa stoją jak tarcza chroniąca przed wichrami”. To powiedzenie odnosi się do kogoś, kto stawia odważnie czoło nieszczęściu.
Ważnym elementem opowieści jest lina rybacka, ponieważ zwie się „aho”. To również znaczy „oddech, oddychać,” i „robić wielki wysiłek.” Maui musi zrobić wielki wysiłek, aby coś osiągnąć, lecz to nie wystarczy. Słowo „nui” oznacza „duży, wiele; coś przekraczającego czas lub coś bardzo ważnego.” „Ahonui” jest słowem, które używamy jako ostatniej litery Aloha, aby dać nam głębsze zrozumienie miłości. To oznacza „cierpliwość” i to jest również słowo na „wytrwałość”. To nie jest cierpliwość czekania w kolejce. To wytrwałość pukania do drzwi dopóki nie uzyskasz odpowiedzi. To nie jest cierpliwość przeczekania burzy. To jest wytrwałość poruszania się przez burzę do swojego przeznaczenia. To nie jest czekanie na uleczenie. To wykorzystanie wszystkiego co wiesz i zrobienia wszystkiego co możesz, aby urzeczywistnić wyleczenie. „Ahonui” można również przetłumaczyć jako „wiele oddechów,” akt poruszania się naprzód ku czemuś, czego chcesz przez tyle oddechów, ile trzeba.
Legendy hawajskie nie zawsze mają szczęśliwe zakończenia, ponieważ czasem ich zadaniem jest nie tylko opowiedzenie jak osiągnąć sukces, lecz również jak odnieść porażkę. W opowiedzianej historii, upadek wielkiego planu zjednoczenia wysp spowodowany został przez „Kaliu,” co oznacza „przeciekające wiosło kajaka”. „Ka” odnosi się do wiosła kajaka, lecz to również mocne słowo czynu na związanie rzeczy razem, robienie rzeczy, czy nawet na łowienie ryb. „Liu” to „przenikanie, przeciek,” to umykanie uwagi od twojego celu, utrata skupienia na tym, co ważne. W opowieści bracia Maui przedstawiający aspekty jego samego, ulegli roztargnieniu, stracili skupienie, stracili również swój cel. Wytrwałość nie opiera się na działaniu na pół gwizdka.
Na szczęście jest na tym świecie wiele przykładów ludzi , którzy wytrwali w obliczu warunków pozornie nie do pokonania i którzy dokonali więcej niż sądzono, że człowiek potrafi. Spotkałem i rozmawiałem z wieloma takimi ludźmi i czytałem o jeszcze większej liczbie takich ludzi, lecz jeden mocno tkwi w mej pamięci.
Kilka lat temu miałem przywilej uczestniczyć w programie Departamentu Edukacji dotyczącym nauki młodych ludzi szacunku do siebie (self esteem). Część warsztatu, który prowadziłem, została utrwalona na taśmie video, która była rozpowszechniana przez system szkolny. Jednak najlepsza część video nie była moim wkładem. Najlepszą częścią była historia młodej dziewczyny, która stała się tancerką hula. Byłem pod niewielkim wrażeniem, kiedy kamera pokazała ją od pasa w górę tańczącą z grupą innych dziewcząt. Wszystkie poruszały się z gracją w tym samym rytmie i gestach. Kiedy kamera się cofnęła …. byłem ogłuszony. Ta urocza młoda dziewczyna była dobrą tancerką, tak, tak dobrą jak inne. A miała tylko jedną nogę.
Wyobraź sobie cierpliwość, uporczywość, cierpienie, wytrwałość, AHONUI, które ta dziewczyna zastosowała, aby osiągnąć grację i umiejętności, które były również trudne dla jej dwunogich sióstr. I kto dał jej to ahonui? Skąd to pochodziło? Jak utrzymała to poprzez te wszystkie lęki, wątpliwości, problemy, które musiała znosić? Jest tylko jedna odpowiedź. To co dało jej siłę jej ahonui było aloha’ą, które miała dla hula.
To co da ci siłę wytrwania w kierunku twoich marzeń i pragnień, planów i celów, życzeń i uzdrowień, to miłość. Miłość, jaką masz do tego, o czym zadecydujesz, że jest ważne, tak wartościowe, tak dobre, że zupełnie nic nie może tego zastąpić w twoim umyśle i twoim sercu. Jeżeli twoja aloha jest wystarczająco mocna, będziesz mieć ahonui, aby iść naprzód pomimo zwątpień, rozczarowań, lęku, niezrozumienia i wszystkich ludzi, którzy będą ci mówić, że to czego chcesz, jest niemożliwe. W tym nieskończonym wszechświecie jedyną niemożliwością jest to, czego nigdy nie spróbujesz. Jedyna porażka jest wtedy, kiedy zadecydujesz się poddać.
Serge Kahili King
Tłumaczyła: Barbara Bielawna – www.akustyka.pl